Marxizm, kentleşme olgusunu daha sanayi devriminin hemen sonrasında ele almıştı, Karl Marx ve Frederick Engels, kitaplarında, "köyden kente göç" olgusunu "kapitalistleşme süreci"nin bir özelliği olarak incelemişlerdi. meselâ, Engels, "İngiltere'de İşçi Sınıfının Durumu" ve "Konut Sorunu" kitaplarında, Marx "Ücretli Emek ve Sermaye" ve "Kapital" kitaplarında, "kentleşme"ye, "burjuva sınıfının oluşması"na değinmişlerdi. "burjuva", kelime olarak, "kentsoylu" anlamına geliyordu. "proletarya" ya da "işçi sınıfı" ise, "köyden kente göç" ile büyümüş, çoğalmış ve nitelikçe gelişmişti. "kentleşme", "kapitalistleşme" ile yeni bir aşamaya gelmişti. eski "kent"lerin yanısıra yeni "kent"ler kuruluyordu. "köyler" de değişiyordu. Almanya'da, Fransa'da, Rusya'da, "kapitalistleşme" ile, "sanayi devrimi"nin etkileri ile, "köyden kente göç" ile, yeni "kent"ler kuruluyordu. Amerika Birleşik Devletleri'nde, İngiltere'de, kurulan yeni "kent"lerde yeni sosyal sınıflar meydana geliyor ya da eski sosyal sınıflar değişiyor, gelişiyorlardı. ama, bunda, "kapitalistleşme"nin ihtiyaç duyduğu "emek-gücü"nün ancak "köyden kente göç" ile karşılanacağı gerçeği de saklıydı. "köylüler, kentlilere dönüşüyorlardı", "köylüler, işçi sınıfına dönüşüyorlardı." "kentleşme", "kapitalizm"in tarihinde bir aşamayı belli ediyordu. "burjuva kapitalist toplum", "kentli bir toplum" idi. "kentler"le "kırlar"ın -"köyler"in- çelişkileri, modern toplumları yaratmıştı. "sosyalizm" de, ya bir "burjuva sosyalizmi" idi, "kentler"de gelişiyordu, ya da bir "köylü sosyalizmi" idi, "köyler"de gelişiyordu, ya bir "küçük burjuva sosyalizmi" idi,"kentler"de gelişiyordu ya da bir "işçi sınıfı sosyalizmi" idi, "kentler"le "köyler"in "uzlaştığı" bir "sosyalizm" idi, hem "kentler"de, hem de "köyler"de gelişiyordu. "kentleşme", "burjuva kapitalist devlet"in bürokrasilerini de "kentler"de yapılandırmıştı. "burjuva memuriyet sistemi"nin merkezleri, "kentler"di. "kentler"de, daha çok "burjuvalar", "küçük burjuvalar", "memurlar" ve "işçi sınıfı" yaşıyordu. "kentler"deki üretimi yapan üretici sosyal sınıflar, daha çok "işçi sınıfı" ve "küçük burjuvazi" idi, ama, "köylüler" de, "işçi sınıfı"na yeni katıldıkları için, "köylüler"i de üretici sınıflardan kabûl etmek gerekirdi. Marx, "Kapital" kitabında, "kentler"de yaşayan üretici sosyal sınıfların özelliklerini yazmıştı, "kentler"de "kapitalist pazar ekonomisi" geçerliydi, "kapitalist pazar ekonomisi"nin ne gibi özellikleri olduğunu, Karl Marx, "Kapital" kitabında ayrıntıları ile yazmıştı.
SİNAN ÖNER
SİNAN ÖNER
