31 Aralık 2012 Pazartesi

Marxizm'in Diyalektiği

"Doğanın Diyalektiği", Frederick Engels'in kitabının adı, fizik, kimya, biyoloji gibi fen bilimlerinin gelişme düzeyini anlatan bir kitaptı. "diyalektik" metodolojinin, fen bilimlerindeki kullanımlarını özetlemişti Engels.
daha sonra, Lenin de, "diyalektik" metodolojiyi anlatırken, fen bilimlerinin 20. Yüzyıl başlarındaki özelliklerini anlatmıştı.
Marxizm'in de bir diyalektiği vardır.
"diyalektik" derken, belli birtakım ilkelerden bahsediyoruz.
1 karşıtların birliği ve savaşımı, (unity and antagonism),
2 niceliksel gelişmenin niteliksel değişmeye neden olması, ( quantity and quality),
3 şeylerin birbirlerine bağlılığı, (relativity and dependance),
4 "tez, antitez, sentez süreci"
gibi birtakım ilkeler.  
Marxizm'deki diyalektik nedir? 
Marxizm, kapitalist toplumda doğmuş bir dünya görüşü olarak, kapitalizmin diyalektiğinin bir yansımasıdır aynı zamanda, ama, Lenin'in önerdiği gibi, yansıma olarak kalmaz, yaratıcı-değiştirici bir dünya görüşüne dönüşür. 
Marxizm'deki diyalektik, bir sosyal bilim olarak Marxizm'in bir özelliğidir, bir zihin felsefesi olarak özelliğidir ve bir tarih felsefesi olarak, "tarihsel materyalizm" olarak bir özelliğidir. Marxizm, karşıtlıklardan arınmış bir "dogma" değildir. Marxizm, değişmelerin olanaksızlaştığı "metafizik" bir "dogmalar" alanı değildir. Marxizm, kavramlarının birbirleri ile bağlarının yok olduğu, birbirlerinden yalıtık bir "dogmalar" alanı değildir. Marxizm, bir tarihe sahip bir dünya görüşüdür, "tez"leri vardır, "antitez"leri vardır,"sentez"leri vardır. Marxizm'in, "tez" olduğu, "antitez" olduğu, "sentez" olduğu durumlar (situations) vardır.
Marxizm'in diyalektiğini anlamak için, Marxizm Tarihi'ni ayrıntılarına dek okumak ve anlamak gerekir. Marxizm'in "praxis"ini anlamak için de, dünyayı anlamak, dünya üzerindeki tarihî üretimin sonuçlarını fark etmek, "duyum"larla dünyayı kavramak gerekir. bilimle, sanatla, felsefeyle dünyaya yönelmek gerekir.
Marxizm, "hümanist" bir dünya görüşü olarak, "hümanist bilimler" arasında yer alan bir dünya görüşüdür aynı zamanda. Marxizm, "pozitif bilimler" alanında yer alır, ama, fen bilimleri ile sosyal bilimler arasındaki farklılığın bir gün aşılacağını, fen bilimleri ile sosyal bilimlerin bir gün tekleşeceğini öne süren de Marxizm'dir.
Marxizm'in diyalektiği, Marxizm'i, 21. Yüzyıl'ın da geçerli bir felsefesi, bir dünya görüşü yapmıştır.   
SİNAN ÖNER