Marxizm'i ve Marxizm Tarihi'ni tartışırken, "uvriyerizm" konusuna girmek doğal. "uvriyerizm" ya da "işçicilik", Marxizm'in ilk yıllarından itibâren "yol arkadaşı" bir düşünce tarzıdır, bir "pratik" davranış tarzıdır. sanayi kapitalizminin yayılması ile, işçi sınıfı da çoğaldı ve nitelikçe de gelişti. "uvriyerist" politikaların veya felsefelerin yayılması da doğal bir gelişme idi. işçi sınıfına bağlanmak, politikada işçilerden umutlanmak, işçi sınıfına hayranlık duymak, "uvriyerizm"i bir politik seçenek olarak önermek, Marxizm Tarihi boyunca doğal bir akım olmuştur. ama, Paris Komünü sırasında, ya da, Rusya'da 1905 Devrimi sırasında, Sovyetler'in gelişmesi sırasında, "uvriyerizm"in neden olduğu zararlar ya da politik hatalar, Marxizm'in "uvriyerizm"e daha mesafeli olmasını koşullamıştır. hem sosyal demokrat hareketlerde, hem de Komünist Enternasyonal'de, "uvriyerizm"e karşı daha etkili bir politika önerildi. bir yandan "sendikalizm" ve "anarkosendikalizm" akımları eleştiri konusu olurken, bir yandan da "uvriyerizm" eleştirildi. İtalyan Marxist Antonio Gramsci de, bir yandan fabrika çalışanlarının yöneteceği "fabrika konseyleri"ni önerirken, "uvriyerist" sapmalara karşı da, işçi sınıfı ile burjuvazi arasında "tarihsel bir blok"un kurulmasını önermişti. Gramsci, "uvriyerizm"in işçi sınıfı hareketlerinin yararına olmadığını anlatırken, bir yandan da Marxizm'in işçi sınıfının partisi İtalyan Komünist Partisi'nin dünya görüşü olduğunu anlatmıştı. Lenin'in yazdığı gibi, "genel'in çıkarları" için "partinin ve sınıfın çıkarları" ikinci plâna itilebilirdi, "uvriyerizm" bunu anlamaktan uzaktı. "uvriyerizm", bir anlamda "dar kafalı" bir felsefe idi, işçi sınıfının ilerlemesi önünde bir engele dönüşebilirdi, kimi durumda dönüşmüştür de. "uvriyerizm" ile, işçi sınıfının İtalya'da ya da başka ülkelerde, modern dönemde, sorunlarını anlamak olanaksızdı, "uvriyerizm", sosyal demokrat ve sosyalist akıma bir "muhâlefet" olmaktan öteye gidememişti, "negatif" bir karakteri vardır "uvriyerizm"in.
SİNAN ÖNER
SİNAN ÖNER
